C3A Wijzerartikel
Dit artikel verscheen in de C3A wijzer
Digitaal Bouwen met BIM als bindmiddel
Lees dit verslag van de inspiratie-sessie op 6 mei 2024
en bekijk de volledige video-opname van deze infosessie !
Digitaal Bouwen kan alleen een succes zijn als de volledige bedrijfscultuur de klik maakt. BIM zorgt hierbij voor de nodige data. Maar digitaal bouwen is zoveel meer dan 3D modellen, BIM-diensten en VR-simultaties. De tijd waarin elke ingenieur, architect, aannemer of uitvoeder vanop een ‘eiland’ de werf benaderde ligt lang achter ons. Teamwork, waarin alle participanten ‘samen’ verder bouwen op digital twins, is de enige weg vooruit. Het hele proces moet een geoliede ketting van competenties en expertisen zijn waardoor de foutenmarge nagenoeg nihil wordt. Assets als computational design, AI of softwaremodellen vormen de sleutels die het geheel ontsluiten waarin creativiteit en perfectie de ultieme maar haalbare doelen worden.
Bij computational design denken we na over parametrisch design, generative design, digital integrated engineering, AI-ondersteuning en zoveel meer. Altijd gericht op een optimalisatie van de verschillende eisen en parameters om zo een data driven, decision-making instrument voor de stakeholders te bieden. Het is de kunst om ontwerpgegevens met digitale instrumenten in een model te gieten, te integreren en te optimaliseren. Het is de evolutie van computerondersteund naar computergestuurd ontwerpen.
We sluiten af met het Digitaal Bouwen in de praktijk en laten verschillende profielen uit het team van 'The Grand' in Nieuwpoort aan het woord. Hier is het BIM-model niet zomaar een visuele traktatie; het is dé essentiële stap voor de vlottere uitvoering en een feilloze planning van dit project. Van de ontwerpfase tot de calculatie, planning en uitvoering, het ganse traject verloopt in één BIM-model.
1 model, 1 team, 1 single source of truth!
16u.30 Voorafgaande workshops voor beperkt publiek
- Stroomlijnen van de BIM samenwerking via classificatie en coderingen: praktische BIM-werkmethodiek zoals toegepast bij de C3A-Userclub met MS-Office en Revit - door Jos Vandamme, manager C3A-Userclub.
- Slimmer BIM databeheer in Revit: met de ARKANCE Smart Browser + BIM Tree Manager + het T4R Classification System - door Chi Yan Tang, ARKANCE BIM Consultant.
17u.30 Ontvangst voor de avondsessie
netwerkmoment met vakgenoten ...
18u.30 Introductie Digitaal Bouwen met BIM als bindmiddel
Wat is de impact en wat zijn de mogelijkheden via BIM als bindmiddel ?
18u.45 Breder BIM-kader als basis voor BIM-processen in bedrijven.
BIM is ondertussen een vaststaand gegeven in de bouwsector, met evenwel een adoptiegraad die binnen de subgroepen en bedrijfstypes in de bouw erg verschilt qua snelheid en diepgang. Vooral bij de echte digitale voorlopers is het besef gegroeid dat BIM niet louter 3D-software is, maar een manier om naar het volledige bedrijfsproces te kijken, en dus een digitale kapstok om het volledige bouw- en bedrijfsproces te structureren, en om met de volledige sector op een efficiëntere, datagebaseerde manier samen te werken. De laatste paar jaar is er verder een duidelijke toename van referentiedocumenten, met Europese en internationale normen als belangrijke mijlpaal, die helpen om het BIM/informatieproces te structureren. Ze scheppen ondermeer een kader voor modelleren en data-uitwisselingen. We lichten het kader hierrond toe.
Data is het nieuwe goud maar informatie is nog leuker.
“Binnen de verschillende niveaus van het complexe bouwproces is heel veel informatie te vinden,” zegt Charlotte Euben van Buildwise. “We ontvangen die info onder verschillende vormen op andere tijdstippen, voor verschillende bouwpartners en met andere doelen. Het centraal beheer van die doos aan informatie is levensnoodzakelijk. BIM dus! Als we een communicatielijn kunnen opzetten tussen de BIM-cloud en diverse andere technologieën die op ons afkomen, zitten we goed voor een heel lange tijd.”
door Charlotte Euben
Hoofdadviseur & Innovation Manager Digital Construction - Buildwise
19u.00 Partnervideo
Arkance: Be.Smart Precast tool zorgt voor efficiëntie en tijdswinst
Op de voormalige schoolsite van VTI Brugge in het centrum Brugge verschijnt een duurzame nieuwe stadswijk, het poject Boevrie komt met een scala van woningen, appartementen, pleinen en steegjes.
Voor Simon Scharlaeken en Robbe Verfaille van Furnibo is inzetten op BIM en Digitaal Bouwen een evidentie …
Arkance ondersteunt aannemers, architecten en bouwheren om hen bij te staan hoe zij best een nieuw project op te starten verduidelijkt Simon Vercauteren. Om hen te ondersteunen worden hierbij constant nieuwe tools ontwikkeld. De Be.Smart PreCast oplossing, bovenop REVIT, staat de BIM modeleur bij in het tekenen van betonconstructies inclusief wapening. Dit tot op het niveau van stuklijsten, stuktekeningen en maatvoeringen legt Peter Bruggeman uit. Hiermee bieden ze oplossingen voor aannemers maar ook studiebureaus die hiermee veel sneller en efficiënter bouwknopen kunnen detailleren en modelleren.
Bekijk de 5-minuten video op de webpagina
https://www.bim-platform.be/cases/besmart-precast-tool-zorgt-voor-efficientie-en-tijdswinst
19u.05 Computational design in de praktijk.
Parametrisch design / generative design / gebruik van digitale tools in een interactief designproces ter optimalisatie van verschillende eisen en ontwerp-parameters aan de hand van een praktijkvoorbeeld tonen we aan dat digital integrated engineering als onmisbaar 'decision-making' instrument voor alle stakeholders in het ontwerpproces.
Maar digital engineering is zoveel meer dan 3D-modellen, BIM-diensten en VR-simulaties. Het is de kunst om ontwerpgegevens met digitale instrumenten in een model te gieten, te integreren en te optimaliseren. Het is de evolutie van computerondersteund naar computergestuurd ontwerp van de infrastructuur. Wat doet een digitaal ingenieur? Welke voordelen halen we uit digital engineering? What’s in a name? Met Computational Design stippelen we een werktraject uit dat ons de toekomst instuurt. De voordelen zijn legio, de nadelen verwaarloosbaar. Dat is ook de mening van de huidige generatie ingenieurs en architecten, zoals bij VK architects and engineers part of Sweco waar Maaike Berckmoes en Pieter Bieghs op deze manier hun ontwerpen realiseren.
“Het is de computer die ons op weg zet, aanlevert en bijstuurt,” verhaalt dit ingenieursduo. “Onze functie daarin is controlerend en beslissend. Er zal nog altijd een ingenieur of architect nodig zijn om de definitieve knoop door te hakken. Die ‘emotioneel-rationele’ taak kan niet door computerkracht gebeuren.”
Het ontwerplandschap verandert heel snel en het aantal tools om samen te werken groeit dagelijks. Maar de mens zal nooit volledig weggeschreven worden naar het vergeetputje.
door Maaike Berckmoes & Pieter Bieghs | VK architects+engineers & Sweco
19u.25 Partnervideo
Knauf
19u.30 Digitaal Bouwen in de praktijk, het team van "The Grand" aan het woord
Praktijkcase, Gemodereerd door Francis Verstraete (Verstraete.team)
Een van de laatste historische gebouwen aan de Belgische kust herrijst weldra als een feniks uit zijn as. The Grand is het baanbrekende renovatieproject van het voormalige ‘Le Grand Hôtel’, later gekend als de ‘White Residence’ te Nieuwpoort. The Grand te Nieuwpoort wordt volledig in BIM begeleid. Hierbij kunnen we niet alleen de kleinste details van het project in kaart brengen, maar het stelt ons in staat om kosten nauwkeurig te ramen en onaangename verrassingen te vermijden.
Renovatieproject ‘The Grand’ is summum van teaming: Teamwork, daar draait het vandaag om en het mooie project The Grand in Nieuwpoort is een sprekend voorbeeld van die geoliede ketting aan bouwwetenschap. In opdracht van projectontontwikkelaar VDD uit Brugge werd dit voormalige landschapsicoon gered voor de komende generaties. Een renovatieteam herwerkt dit kroonjuweel aan de kust tot een luxe-vastgoedcomplex met appartementen, retail en horeca.
Het BIM-model is niet zomaar een visuele traktatie; het is dé essentiële stap voor de vlottere uitvoering en een feilloze planning dit project.
Projectvoorstelling: achtergrond en intro tot het project “The Grand”. Vergelijking van ‘klassieke’ aanbesteding en uitvoering, en de weg die ingeslaan werd in “The Grand”. 
“De missie van ons bedrijf is waardevol erfgoed herwaarderen en herbestemmen”, begint bouwheer Frederik Temmerman zijn verhaal. “We streven daarbij altijd naar een meerwaardecreatie en dat zal in The Grand niet anders zijn. De reden waarom we gekozen hebben voor het aannemerschap van Verstraete.team is omdat zij heel ver staan in het BIM-coöperatieverhaal. Ze konden zich naadloos inleven in het project dat architectenbureau David Chipperfield heeft neergepend.” David Chipperfield is een Britse architect die vooral bekend staat om het stilletjes integreren van moderne, minimalistische ontwerpen met historische gebouwen.
door Frederik Timmerman | VDD Project Development
Visie bouw en aanpak
In de bouwsector van vandaag ontbreekt nog steeds een essentieel stukje: de integratie van digitale communicatietechnologieën staat nog in de kinderschoenen. Eindelijk zetten we stappen weg van het naast elkaar werken. Bouwen draait om het luisteren naar elkaar en het stellen van teamdoelen. Het draait om het overtreffen van de verwachtingen van de klant, om fluitend naar het werk te kunnen gaan. Met de juiste kennis en informatie op het juiste moment en door het juiste team kan dat worden bereikt.
“BIM is de ultieme oplossing om heel veel verschillende dimensies van het bouwen op hetzelfde moment te gebruiken,” pleit Francis Verstraete. “Zo kan een conflictloos bouwproces door een innovatieve mix van modellen en data, communicatie, co-creatie en teaming worden uitgetekend. Soms eindigen grootschalige projecten in de rechtbank en dat is hier nagenoeg uitgesloten.” BIM is de bril die de bouwwereld opzet om naar de echte wereld te kijken.
door Francis Verstraete | Verstraete.team
Ontwerpteam vs bouwteam, nut van BIM in een vroege fase
Een weldoordachte digitale voorbereiding en BIM-strategie is essentieel voor een geoptimaliseerd bouwtraject dat verder gaat dan louter de ontwerp- en uitvoeringsfase. Het BIM-model dient als het digitaal fundament en is dé sleutel tot een succesvolle samenwerking. Door deze inspanning in een vroeg stadium te leveren, versterkt dit de mogelijkheid om tijdens uitvoering hiervan de vruchten te plukken. Een gecoördineerde overdracht van informatie en BIM-modellen tussen de ontwerp- en uitvoeringsfase is hierbij uiteraard van cruciaal belang.
“Het BIM model dat wordt aangeleverd is van goudwaarde,” weet Hans De Neve van Bureau Bouwtechniek. “Zonder dat model zit elke participant in een zwarte doos te kijken en ‘doet hij maar iets’ en dat is net wat we niet willen.” BIM gaat ook over snelheid en efficiëntie en het is daar dat ook de eindklant munt kan uit slaan
door Hans De Neve | Bureau Bouwtechniek
Optimalisatie in voortraject aan de hand van een digitaal model.
Bewuste keuze om Bim in te zetten als tool om intern en extern de efficiëntie te verhogen, ook wanneer dit geen vereiste is. 
Een stelling die volmondig wordt beaamd door de studiebureau’s, zoals dat van Sarah Vansteenkiste. “Als stabiliteitsingenieur houden wij een pleidooi voor het belang van het voortraject,” benadrukt ze. “Financiële optimalisatie is daarin key.” BIM is vooral een bindmiddel als het om de efficiëntie van het bouwproces gaat. We moeten ons daar veel meer van bewust worden.
door Sarah Vansteenbrugge | Studiebureau Mouton
Het model als onderlinge referentie in een multidisciplinair ontwerpproces, Bouwfase in 4D en 5D
Alle projecten in 3D, 4D en 5D is bij Verstraete.team het uitgangspunt. Geen verrassingen dus als bouwheer, ook niet bij de (onder-) aannemer (s), noch bij de rest van het team.
Met Toon Declercq bekijken we in de praktijk hoe 5D de prijs van een project bepaalt. Want 3D ‘tekenen’ staat gelijk aan ‘rekenen’. Eens de kostprijs bepaald kan ook de planning, op basis van de begrote uren, in detail opgemaakt worden. “Doordat je alles fase per fase kan visualiseren en berekenen kan je ook een juiste evaluatie maken van de kostprijs. Vroeger kon je dat pas op het einde van de aanbestedingsfase, na heel veel discussiemomenten.” Een bouwbedrijf is in essentie een logistiek bedrijf met een personenstroom. Ook die worden in de 5D analyse binnen het digitaal bouwteam meegenomen.
en Toon Declercq | Verstraete.team
en als afsluiter vertelt Brecht Vanhoutte, operationeel directeur van Decat Empowering Places, hun aanpak voor de ingenieuze technische uitrusting van dit project.
“Het veelvoud aan informatiestromen die we vinden in BIM leveren ons een enorme tijdswinst op bij het plaatsen van onze technieken. In The Grand wisten we perfect vooraf welke bouwkraan we konden gebruiken om onze kanalen te plaatsen en hoe, waar en wanneer en hoeveel mankracht daarvoor nodig was. Een vlekkeloze 5D implementatie dus.” Faalkosten worden dankzij BIM de wereld uitgeholpen en daarvan profiteert toch elke participant aan het proces.
Brecht Vanhoutte | Decat Empowering Places
Conclusies
Plezier bij het werken krijg je pas wanneer je vat krijgt op de uitdaging die voor je ligt. Wanneer je plots begint te beseffen dat je de dingen samen aan het uitwerken bent met één en hetzelfde doel voor het ganse team, dan kom je met plezier naar je werk. Goed gebruik van BIM helpt dit alles ondersteunen en is zo de hoeksteen van de bouw.
21u.15 Slot en netwerkmoment
Verzorgde walking dinner met genoeg tijd om met vakgenoten, collega's en nieuwe contacten bij te praten ...
Zie ook de aankondigingen op de website van BIM Platform:
dit Live Event ging door met een beperkt publiek (toch +270 aanmeldingen:-) in het AuditoRium4 in gebouw 485
op maandag 6 mei 2024, op de CommunicatieCampus Sint-Denijslaan 485, 9000 Gent