BIM Rondetafelgesprek | 22 maart 2022

In het kader van het "Netwerk voor Innovatieversnelling in de Bouw" (zie  https://nivb.be/ ) verzorgde het NAV een rondetafelgesprek rond het samenwerken met BIM. Dit ging door op dinsdagavond 22 maart 2022 in het auditorium van de stedelijke bibliotheek Utopia te Aalst. Via dit artikel een beknopt verslag hiervan.

Het Panel.

Tijdens dit rondetafelgesprek werden verschillende bouwpartners samengebracht om hun ervaring te delen rond BIM. Elk gaven zij hun antwoord en visie op verschillende vragen die ontstaan bij het werken met BIM. 

De panelleden waren (van links naar rechts op bovenstaande foto):

• arch. Dirk Driesmans, Q-BUS Architectenbureau
• Prof. Ir. Arch. Paulus Present, Bureau Bouwtechniek
• Studiebureau - BIM-manager Ir.Arch. Ann Van den Borre, VK Arch. & Engineers
• Aannemer - BIM-manager MSc. Rudy De Smedt, Democo
• ook een opdrachtgever (Jan Claesen, AZ Sint-Maarten) werd verwacht in het panel,
  maar kon er door Covid-omstandigheden spijtig genoeg niet bij zijn.

De topics

Volgende topics kwamen aan bod: 

1. BIM uitvoeringsplan en protocol:

Wie neemt welke rol voor zich en hoe is de positie van de architect? 

Zie o.a. https://www.bimportal.be/nl/projecten/tc/publicaties-resultaten/belgisch-bim-protocol/ voor heel wat meer details hieromtrent. Om de opmars van BIM binnen België te ondersteunen en om meer uniformiteit binnen een BIM-proces te brengen, heeft het WTCB in samenwerking met Cluster BIM een Belgische BIM-protocol en BIM-uitvoeringsplan opgesteld. Maar blijkbaar is het belgische BIM protocol en uitvoeringsplan nog niet algemeen bekend, en er moet nog heel wat bij gefinetuned worden om praktisch toepasbaar te zijn.

2. LOD en modelleerrichtlijnen:

Wat zijn de pro’s en contra’s van de modelleerrichtlijnen en heeft de architect hier iets aan?
Verbeteren de modelleerrichtlijnen de samenwerking in het projectteam? 

Om de implementatie van BIM te harmoniseren, heeft het WTCB in samenwerking met de Cluster BIM de modelleerrichtlijnen ontwikkeld. Via de interactieve poll op 't einde van dit themagesprek, bleek dat zo'n 25% nog niet bekend is met de LOD-principes én modelleerrichtlijnen. En voor de 75% die die daar wel van af weten, blijkt slechts de helft dit al toe te passen.  Via https://www.bimportal.be/nl/projecten/tc/publicaties-resultaten/bim-modelleerrichtlijnen/ vind je meer uitleg ivm deze richtlijnen. Maar ook hieromtrent blijkt nogal wat discussie te zijn in de benadering van de architect, het studiebureau en de uitvoerders.

3. Herbruikbaarheid en architecturale modellen:

Gebruikt de aannemer het model van de architect eigenlijk wel? En de bouwheer?
Waar moet je als architect rekening mee houden zodat je model herbruikbaar zou zijn?  

Via interactieve polls werd gepolst naar de reacties uit het publiek ... 

Bij dit thema bleek dat het absoluut niet evident is dat een uitvoerder het model van de architect zomaar verder kan of wil gebruiken. Quasi 50% van de deelnamers gaf aan bij de interactieve poll dat het BIM-model zoals opgemaakt bij het architectenteam NIET verder door het uitvoeringsteam gebruikt wordt, zo'n 38% gaf aan dat het architecten BIM-model wel als onderlegger gebruikt wordt, en slechts 14% gaf aan dat er verder op gemodelleerd wordt. Opmerkelijk dat de architect in het panel, Dirk Driesmans, aangaf dat zij meestal nà het "bouwdossier-BIM-model", nadat het project al eens architecturaal in Revit uitgewerkt en bestudeerd werd, voor de uitvoering in overeenstemming met de verwachtingen van hun uitvoerders/aannemers, het BIM-model compleet en meer gedetailleerd heropbouwen, klaar en afgestemd op de uitvoering op de werf. Dit vraagt wel wat extra inspanning, maar de veel betere en juistere detailleringen zorgen voor een geoptimaliseerd BIM-model met o.a. betere meetstaat-extracties. En hun ervaring leert dat ze daarmee bijdragen aan een reductie van de faalkosten op de werf, een verkorting van de uitvoeringstermijn en dat er vooral een betere samenwerking tussen de bouwpartners ontstaat. Wat dit toch heel rendabel maakt. En via deze aanpak wordt het BIM-model vanuit het architectenteam wél dankbaar gebruikt door de uitvoerders. Uiteraard dat hierbij dan de nodige afspraken tussen architectenteam en uitvoerders duidelijk vastgelegd worden, alhoewel daar bij Q-BUS Architectenbureau niet meteen de documenten van het WTCB voor gebruikt worden.

4. Clash detection:

Er is vandaag veel te doen rond clash detection, maar hoe pas je dit ook toe? Hoe ver moet je hierin gaan om nog zinvol te zijn?
En wat doe je hiermee in uitvoering, wanneer er nieuwe clashes ontstaan? 

Bij de interactieve poll bleek dat meer dan 60% van het deelnemende publiek géén gebruik maakt van automatische clash-detectie bij projecten. Ook Ir.Ach. Ann Van den Borre gaf aan dat dit helemaal niet evident is, vooral omdat ze in de studiefase (van o.a. de technieken) met generieke BIM-elementen werken, terwijl pas bij de uitvoering vastgelegd wordt met welke specifieke ingrediënten het project uitgevoerd wordt. Bij de uitwerking van de uitvoerings-BIM-modellen bij Q-BUS Architectenbureau, gaf arch. Dirk Driesmans aan dat ze vooral gebruik maken van de Interference-Checks en Disconnects-warnings in Revit zelf, maar dan vooral om de nauwkeurigheid en juistheid van hun eigen Revit-model te controleren. Extra software zoals Solibri is in huis, maar wordt nog niet systematisch benut. 

5. Cloud platform:

Het cloud platform of CDE is de nieuwe manier van samenwerken in BIM. Maken alle projectpartners hier gebruik van en hoe doen ze dat dan? Wie is de meest geschikte bouwpartner om het CDE te beheren? Is dat voor alle projecten nuttig?  

Zo'n 40% van de deelnemers in de zaal gebruikt geen Cloud platform om de BIM-projecten te delen, 30% wél door de architecten en/of studiebureau, 20% gebruikt blijkbaar een Cloud platform voorzien door de bouwheer, en 10% voorzien door de uitvoerder. Uiteraard hangt dit heel sterk af van het soort project.  ir.Arch. Ann Van den Borre van VK Arch. & Engineers  en MSc. Rudy De Smedt van Democo gaven aan dat ze voor hun (grootschalige) BIM-projecten steeds beroep doen op Autodesk BIM 360 ... maar quasi allen waren het erover eens dat dit eigenlijk door de bouwheer zou moeten opgezet en betaald worden, terwijl perfect een of andere bouwpartner (zoals de architect, het studiebureau of de uitvoerder) zou kunnen zorgen voor de coördinatie ervan. Uiteraard is dit aspect sterk project-afhankelijk, toepasbaar bij projecten waar de bouwheer baat heeft met een as-build virtueel model van het bouwproject voor het verdere beheer nà de oplevering. 

BIM in de praktijk bij bouwpartner Deschacht 

Als afsluiter kwam de sponsor voor deze avond, Deschacht (zie https://www.deschacht.eu/over-deschacht/ ) , aan bod. Zij kwamen toelichten hoe ver zij staan met BIM en hoe ze voor de architecten en uitvoerders een meerwaarde kunnen betekenen. Deschacht heeft een intelligente REVIT-objecten bibliotheek uitgewerkt, een eenvoudige registratie op hun website volstaat om de uitgebreide Revit bibliotheek en handleiding gratis te kunnen downloaden. Zie https://www.deschacht.eu/engineering/bim-engineering/  voor heel wat meer details.  

Zie ook dit artikel Deschacht_BIM_INFO.pdf met meer uitleg.