A360 Collaboration for Revit-Worksharing

Building Information Modeling of BIM is een geïntegreerd proces waarmee bouwprofessionals een project nog voor het is gebouwd digitaal kunnen ontwerpen, uitwerken en verkennen. Een virtueel intelligent 3D-model van het bouwproject vormt hierbij een belangrijk onderdeel, daar staat Autodesk Revit voor. En de digitale samenwerking tussen de bouwpartners wordt sterk ondersteund door alle mogelijke internet-connectiviteit, “de Cloud”.  Vanuit C3A wordt als project-portaalsite-systeem in de Cloud al sedert 2000 Autodesk Buzzsaw gebruikt, maar de laatste jaren is Autodesk druk doende om nieuwere faciliteiten voor zo’n projectsamenwerking uit te bouwen via A360 en BIM360, zoals de nieuwe A360 Collaboration for Revit of C4R.  Naar aanleiding van de lancering van Autodesk “A360 Collaboration for Revit in the Cloud” werden op 17 febr. 2016 bij C3A enkele Revit-Worksharing workshops verzorgd.  

Revit Worksharing of Projectsamenwerking in Revit is een werkmethodiek waarbij meerdere gebruikers samenwerken aan één gemeenschappelijk projectbestand. Bij het werken in zo'n projectteam openen de gebruikers niet samen hetzelfde Revit-bestand, maar het centrale gemeenschappelijke bestand wordt indirect via een lokale kopie van het projectbestand geopend. Elke gebruiker werkt in zijn eigen lokale bestand en Revit zorgt voor een synchronisatie met het centrale bestand. Na het lokaal laden van de wijzigingen vanuit het centrale bestand, kan een gebruiker meteen de aanpasssingen door de andere teamleden in z'n eigen lokale versie zien. Revit heeft daarvoor een heel efficiënt systeem met worksets beschikbaar, maar vooraleer zo'n projectsamenwerking in een team op te zetten is een degelijke voorbereiding, met inzicht in de mogelijkheden en afspraken mbt het praktische gebruik absoluut wenselijk. Veel hangt af van de projectgrootte, team-grootte, de functie van de teamleden, en uiteraard ook wel van de beschikbare netwerkinfrastructuur. Er zijn verschillende werkmethodes beschikbaar: "transparante" of "expliciete" projectsamenwerking (met een rollenpatroon en specifieke taakomschrijving per teamlid), of gecombineerd ... Afhankelijk van de gewenste vorm van samenwerking dient een gepaste workflow voor de projectsamenwerking opgesteld te worden.

De Revit worksharing-werkmethodiek in een lokaal netwerk werd in het verleden al verschillende keren op aanvraag van specifieke bouwteams heel praktisch uiteengezet, en we zullen dit in de toekomst op aanvraag nog wel verzorgen. Deze faciliteit is voor allen met een Full Revit zomaar beschikbaar, en we weten dat dit door vele bureaus nog niet toegepast wordt omdat het nog niet gekend is. In januari 2016 lanceerde Autodesk “A360 Collaboration for Revit” ook voor Europa: Project Teams op verschillende locaties kunnen nu ineens vrij eenvoudig maar heel efficiënt samenwerken met Revit Worksharing via een Centrale Revit File in de Cloud !  Deze workshops werden afgerond met een voorbeeld uit de praktijk, waar deze Revit Worksharing zijn kwaliteiten al bewezen heeft, en met enkele bedenkingen omtrent BIM samenwerkingsaspecten zoals een BIM Execution Plan en BIM afspraken, zoals de komende Revit Standards.

---

---

PRAKTISCH GEBRUIK REVIT LAN-WORKSHARING

Om een grondig inzicht te bekomen in de Revit Worksharing functionaliteit werd een kleine oefening uitgewerkt in het C3A-cursuslokaal. Ter voorbereiding van de oefening werden in het C3A-Cursuslokaal op twaalf cursus-PC’s vier groepen van telkens 3 Revit-users opgesteld.  In deze oefening starten we met een “gewone” Revit File (zonder Worksharing opgemaakt). De BIM-manager kan eerst een en ander “voorbereiden” om het bestand “Workshared Enabled” te voorzien, met enkele specifieke Worksets voor specifieke gebruikers. Daarna werden enkele praktische oefeningen uitgewerkt om de specifieke Revit-Worksharing faciliteiten en werkmethodes te illustreren.

 

Op de zogezegde (fictieve) Revit Server (in dit geval gewoon een gedeelde netwerkdrive) werd een “gewoon” Revitbestand geplaatst, C3A_cursuslokaal.rvt: een deel van het C3A-gebouw met wat architectuur (Walls, Floor, Doors en Windows), wat interieur elementen (de meubels, Entourage en PC’s) en wat Systems (de radiatoren als Mechanical Equipment en de sanitaire toestellen als Plumbing Fixtures):

 

Bij de voorbereiding kan de BIM-manager de Centrale Revit file voorbereiden, met enkele worksets bedoeld om delen van het Revit-bestand te kunnen reserveren voor specifieke gebruikers. Nadat een Central File voorbereid werd, kunnen meerdere gebruikers terzelfdertijd de Centrale File openen, waarbij eigenlijk elke gebruiker een locale copie van de centrale file op zijn eigen werkpost beschikbaar krijgt om in te werken.  Bij het werken met Worksets kunnen de gebruikers specifieke worksets voor zichzelf “Editable” maken (aldus wordt ook meteen verhinderd dat de andere users aan die worksets kunnen “prutsen”…). Bij de creatie van nieuwe elementen kunnen deze ook vanzelf in de Workset van die bepaalde gebruiker terechtkomen.

Na aanpassingen of aanvullingen in het project is een “Synchronize Now” aangewezen, waarmee dan het Centrale, Model geupdate wordt.  Bij de andere users (die van vernieuwingen automatisch op de hoogte kunnen gesteld worden) is dan een “Reload Latest” vereist om het effect te zien … Revit synchroniseerd dus eigenlijk de Lokale Files met de Central File, wat ultra-snel overheen het netwerk tussen de user-activiteiten door Revit gecontroleerd wordt.

 

Opm.: in de praktijk blijkt dat dikwijls bijna alles voor iedereen “editable” gehouden wordt, dus zonder veel worksets die alles blokkeren … maar best om beide werkwijzen goed te kunnen inschatten.

 

Diverse extra faciliteiten

Er zijn nog diverse faciliteiten om deze Worksharing visueel duidelijk en controleerbaar te houden. In de Display Settings tray kan snel inzichtelijk gemaakt worden welke worksets er zijn, wie aan wat werkt, wat nieuw/geüpdate is, en via “communicatie-massas” (voorzien in de C3A-Revit-template, met bijhorende Shedule Tables) kunnen vragen, opmerkingen en antwoorden tussen de gebruikers uitgewisseld en gecontroleerd worden.

Van een Workshared Central file kan via “Detach from Central” bij het openen van zo’n file opnieuw een “gewone” Revit-file gemaakt worden, losgekoppeld van de Worksharing-faciliteiten en via een aantal ‘Manage Models’ voorzieningen in de Collaborate Ribbon zijn backup, rollback en history-controlefaciliteiten beschikbaar.

Revit gebruikers met een subscription kunnen via de Revit Apps Store de Revit Worksharing Monitor downloaden.  Deze tool geeft een overzicht over wie aanwezig is in het centrale model en wanneer en hoe lang er door een teamlid gesynchroniseerd wordt. Het is namelijk niet mogelijk om op het exact zelfde moment te synchroniseren. Verder kan je hier ook de editing requests raadplegen en de system performance in het oog houden. Deze tool is niet meer dan een monitor, je kan hier niets interactief aan het proces wijzigen.

 

---

REVIT OPTIES VOOR REMOTE ACCESS

Er is een snel groeiende vraag om dergelijke Revit Worksharing faciliteiten vanaf meerdere verschillende lokaties onder verschillende firma’s te kunnen toepassen, en dat kan via Remote Access. Remote Access is toegang tot een computer op afstand, bijv. via een internet-connectie toegang verkrijgen op een computer op een andere lokatie.  Meestal komt daar een VPN-verbinding bij tussen de host en de remote pc. Een VPN (Virtual Private Network) is een eigen, afgesloten datanetwerk dat gebruik maakt van een onderliggend publiek netwerk, zoals het Internet. VPN is bijv. bedoeld om thuiswerkers (die al een internetverbinding hebben) toegang te verlenen tot bepaalde diensten die normaal gesproken alleen vanaf de lokatie van het lokale netwerk beschikbaar zijn. Bedoeling is om vanaf een andere locatie gebruik te maken van een bedrijfsnetwerk met de daarop aanwezige applicaties en informatie. Hierbij een overzicht met specifieke opties voor Revit.

Revit Server

Doelstelling:

• Samenwerking mogelijk maken overheen een WAN (Wide Area Network, met aansluitingen die geografisch ver uit elkaar kunnen liggen), met de gebruikservaring (qua snelheid e.d.) van een LAN (Lokaal netwerk, meestal tss computers binnen één gebouw).
• Met meer users gebruik maken van een centrale Revit-file.

Aanpak:

• De data zoveel mogelijk dichtbij de gebruiker houden (via lokale kopie) waar mogelijk
• Als WAN-verkeer nodig is, de communicatie zo gestroomlijnd mogelijk verzorgen

Voordelen:

• Deze Revit Server Faciliteit is inbegrepen bij een Full Revit licentie
• Laat samenwerking toe overheen verschillende afdelingen in één bedrijf
• Meer gebruikers die tegelijk kunnen samenwerken in een server-gebaseerd centraal model

Beperkingen / Kost

• Er is specifieke Server Hardware vereist: een niet te onderschatten kost aan een “dedicated windows-server” qua hardware, software én IT-support 
• Bedoeld voor een “Single Domain’ , niet bedoeld voor samenwerking tussen verschillende firma’s
• Ontworpen voor samenwerking tussen bedrijfsafdelingen met elk aparte servers (thuis-gebruikers zien drastische performantie-daling zonder lokale acceleratoren)
• Bandbreedte is soms moeilijk te verwezenlijken bij grote afstanden
• WAN performantie speelt een grote impact op interacties met de server (snelheid van openen van het project, synchroniseren, Reload Latest e.d. )
• Stockeert enkel Revit RVT data ; voor andere filetypes is een aparte WAN-oplossing vereist (en dan best op te lossen via een mapped netwerk-drive met dezelfde driveletter voor elke locatie, om daar gelinkte files op de delen, bv via een Cloud Gesynchroniseerde Share -zoals Dropbox, OneDrive … - om daarmee linked files op ieders systeem up-to-date te houden)
• Niet geschikt voor Revit LT

Autodesk heeft al aangegeven dat ze deze “Revit Server” techniek niet verder zullen uitbouwen, o.a. wegens de Operating System problematiek én de nieuwe ontwikkelingen met  “A360 Collaboration for Revit” … 

 

---

Remote Desktop

Remote desktop is het volledig overnemen van een pc op afstand, inclusief het gebruik van het toetsenbord en de muis. En dit is meteen ook een mogelijk alternatief om Revit op afstand te gebruiken.

Doelstelling:

• Verbinding maken met extern bureaublad vanaf een computer met Windows, met een andere computer waarop Windows wordt uitgevoerd en die is verbonden met hetzelfde netwerk of via internet. U kunt bijvoorbeeld vanaf uw computer thuis alle programma's, bestanden en netwerkbronnen op uw computer op het werk gebruiken, waarbij het scherm er hetzelfde uitziet als dat het geval zou zijn wanneer u op het werk achter de desbetreffende computer zou zitten.
• Via Remote Desktop vanaf een andere locatie Revit gebruiken die draait op een computer of netwerk op afstand.

Voordelen:

• Remote Desktop is inbegrepen bij Windows
• De project-data blijft op het lokale netwerk waar met mee connecteert
• De Systeem Performatie is niet beperkt door het lokaal systeem, maar door het remote system

Beperkingen / Kost

• De lokale systemen moeten opgezet worden om remote te kunnen inloggen
• Netwerk-performantie wordt beïnvloedt door hogere schermresoluties (die meer data-transfert nodig hebben) … Hogere resoluties bij grafische toepassingen werken vertragend …
• “Single point of Failure”: als de server “down” gaat, dan ligt alles plat voor alle gebruikers
• Gebruik wordt beperkt bij verdere geografische afstanden

Microsoft RDP is functioneel erg compleet, maar de verschillende functies zitten overal in Windows verspreid. Bovendien moet je het allemaal zelf een beetje uitzoeken hoe het werkt. RDP presteert gemiddeld. Vooral het initiëren van een sessie duurt lang. Vandaar dat specifieke Remote Access Software-tools uitgewerkt zijn om dit te optimaliseren. Teamviewer is daar één van …TeamViewer is eigenlijk bedoeld als oplossing om computersupport en presentaties van producten op afstand te verzorgen, maar het werkt ook als gewone remote access oplossing.  Het werkt in twee richtingen onder Windows, Mac en smartphones , met ingebouwde beveiliging en een unieke mogelijkheid om de functie van client en host om te draaien via een simpele opdracht.  TeamViewer is vooral snel. Het bevat een aantal functies die support via het internet vergemakkelijken en optimaliseren. Het is gratis voor niet-commercieel gebruik, maar voor commercieel gebruik heeft het zijn prijs mee (ongeveer 1000€ voor tien gelijktijdige sessies). Maar dat komt omdat het eigenlijk een support- en presentatieproduct is dat toevallig ook geschikt is voor remote access. TeamViewer wordt ook door C3A gebruikt voor support: zie http://www.c3a.be/c3assist 

Om deze Remote Desktop werkwijze te optimaliseren zijn er ondertussen ook diverse oplossing in de maak. Sommige bureaus in de C3A-Userclub hebben zelf al zo’n eigen heel krachtige servers operationeel, waarmee ze dergelijke Desktop-as-a-Service aanbieden aan de medewerkers, zodat ze thuis vanaf ieder device kunnen werken. Ook tijdens bouwvergaderingen beschikken aldus de medewerkers over de Revit modellen, zelfs op een tablet-PC of iPad, of zelfs een degelijke smartphone (om te raadplegen).

Een Windows Server 2012 (of recenter) kan de technologie Hyper-V aanwenden om Revit te virtualiseren, en Nvidia is via Nvidia Grid een oplossing aan het uitbouwen om dit geheel nog te versnellen.  Dankzij de technologie van NVIDIA GRID kunnen ook grafische bewegende beelden op hoge resolutie heel snel worden doorgestuurd naar gewone werkposten.   

NVidia GRID is momenteel wellicht de meest geavanceerde technologie voor het delen van echte virtuele GPU (vGPU) hardware acceleratie tussen meerdere gebruikers, zonder afbreuk te doen aan de grafische ervaring. Deze virtualisatie-technologie zorgt voor volledige compatibiliteit van applicaties, wat betekent dat functies en ervaring precies hetzelfde zijn als ze zouden zijn op een fysiek apparaat. - Zie meer details op http://www.nvidia.com/object/grid-technology.html

Alternatief voor Windows Servers kan dit ook met Citrix Servers, maar dan zijn nog meer gespecialiseerde IT-professionals vereist om dit op te zetten en te onderhouden. 

Deze Remote Desktop faciliteit met Windows en/of Citrix Servers wordt ondertussen ook door bepaalde firma’s als een “Desktop-as-a-Service” via het internet aangeboden, met heel specifieke faciliteiten voor BIM met Revit … maar wij vermoeden dat deze techniek binnen enkele jaren door meer firma’s (ook intern bij grotere architectuurbureaus met een eigen IT-service-medewerkers) zal opgezet worden.  De kostprijs hiervan is echter niet te onderschatten … 

 

---

A360 Collaboration for Revit

Zie ook  http://www.autodesk.com/products/collaboration-for-revit/overview  

Doelstelling:

• Project Teams verbinden via gecentraliseerde toegang tot BIM projectdata (een Centrale Revit File) in de Cloud.

Voordelen:

• Laat samenwerking toe tussen verschillende bedrijven
• Een Communicator for Revit die synchroon/tegelijkertijd chatten tss de gebruikers faciliteert
• Omvat toegang tot A360 Team services 
• Heeft geen (eigen) Server Hardware nodig: geen kost in aanschaf, opzet en onderhoud van dedicated servers
• Gebruikers zijn niet gebonden aan een specifiek systeem of locatie: toegang is verzekerd via de A360 Team login vanaf om het even welke locatie
• Alle Project  Data wordt opgeslagen in de Cloud

Beperkingen / Kost

• Er is een abonnements-kost vereist voor elke user die van deze C4R wil gebruik maken (kan jaarlijks, per kwartaal of per maand)
• Nog maar sedert januari 2016 beschikbaar voor Europa, en beperkt tot de recentste release 2015 of 2016 (bij Revit 2016 is de R2-versie vereist).
• WAN performantie speelt een grote impact op interacties met de server (snelheid van openen van het project, synchroniseren, Reload Latest e.d. )
• Stockeert enkel Revit RVT data ; voor andere filetypes is een aparte WAN-oplossing vereist (en dan best op te lossen via een mapped netwerk-drive met dezelfde driveletter voor elke locatie, om daar gelinkte files op de delen, ov via een Cloud Gesynchroniseerde Share -zoals Dropbox, OneDrive … - om daarmee linked files op ieders systeem up-to-date te houden)
• Niet geschikt voor Revit LT

Autodesk werkt al een aantal jaren aan een vervanger voor Revit Server. Dit project met de naam “Revit Skyscraper” was al via Autodesk Labs beschikbaar sedert 2014, en in 2015 werd dit al beschikbaar gesteld in de US onder de naam “A360 Collaboration for Revit”.  Vanaf januari 2016 is dit nu ook voor Europa beschikbaar gemaakt, één van de motivaties voor deze reeks C3A-Workshops begin 2016 .

 

Voorbereidingen / benodigde tools en/of licenties (momenteel) nodig voor Collaboration for Revit:

• Revit 2016 Release 2/ Revit 2015 Release 11 (geen LT versies!)
• Een Licentie voor ‘A360 Collaboration for Revit’ is vereist per Revit-user die gebruik wil maken van deze centrale file in de cloud ; een A360 Team licentie (10Gb extra ) is inbegrepen bij deze ‘A360 Collaboration for Revit’ of “C4R” licentie 
• ‘Add in’ voor Revit2015: autodesk-a360-collaboration-for-revit-2015.html 
• ‘Add in’ voor Revit2016:  autodesk-a360-collaboration-for-revit-2016.html  

Volledige uitleg van Autodesk:

How-to-Get-Started-with-Your-A360-Collaboration-for-Revit-Subscription

 

 

VOOR de setup van de ‘Add in’ voor Revit2016 ziet de Collaborate Ribbon eruit als volgt:

NA de setup is de Communicator-button erbij gekomen, de Worksets knop noemt nu “Collaborate” en bij Manage Models is de Manage A360 Models en Views for A360 erbij gekomen : 

De Communicator kan nuttig gebruikt worden nadat een Collaboration Project aktief gemaakt wordt in Revit.  

Voor de locatie van de centale Revit File in de Cloud moet via A360 Team vooraf een Team Hub aangemaakt worden (een URL / weblocatie op A360), én deze moet actief gemaakt worden via uw Autodesk Account in de settings van uw Account. De Autodesk Contract Manager of de Software-coördinator moet hiervoor een en ander voorbereiden via hun Autodesk Acoount.  Bij de Autodesk Account moet ook nog per user de Access tot de A360 Team Hub én de A360 Collaboration Service worden toegewezen.  

Op die weblocatie van de A360 Team Hub mag je niet zomaar een Revit Central File “uploaden”, maar via het initiëren van Revit Collaboration Worksharing met een actieve open file wordt deze file op deze hub-locatie geupload, waarna de “BIM-manager” of beheerder van het project moet inloggen op de A360 Team Hub om het project aan te maken en de gebruikers erop uit te nodigen. De Team-leden die kunnen meewerken aan de Revit projecten zijn ofwel “Team Members” ofwel Project Contributors … 

Met het open project, geladen van een lokale disk, én ingelogd als gebruiker met een actieve A360 Team Hub beschikbaar, kan je nu van een lokale Revit File via de Collaborate-knop een Workshared-in-the-cloud file maken (dit is te vergelijken met het omvormen van een lokale file naar een Workshared File zoals in het eerste deel van deze workshop, bij een LAN).

Let op de tweede optie in bovenstaande dialoogbox: “Collaborate using A360” , ipv “Collaborate within your network”. De eerste optie is dus nog steeds de werkmethodiek zoals beschreven in het eerste deel van deze infobundel: uiteraard moeten niet alle files in de cloud, enkel diegenen waaraan je wil samenwerken met medewerkers op afstand of vanaf andere locaties.

 

We hadden er speciaal voor gezorgd dat we een File Link tussen Revit-modellen opgezet hadden, wat steeds meer gebruikt wordt én voor bijkomende implicaties kan zorgen indien absolute file-locaties voor de file-links gebruikt worden.   In dit geval voeren we nu eerste dezelfde procedure uit met de C3A-Terrein.rvt , en nadat ook deze file geupload werd in de A360 Team Hub (in een oogwenk) kunnen we de link verleggen naar de External Resource locatie.

Let ook op deze melding: “After Synchronizing, relinquish … “ de Borrowed Element.  Zo’n “Synchronize” met dit project duurt slechts 30 seconden … dankzij de ingebouwde Revit Accellerator .

Vanaf nu kunnen meerdere Team-members deze file openen vanaf hun lokale werkplek, en samenwerken zoals in het eerste deel van deze workshop via LAN-worksharing uitgelegd, met die typische collaboration-faciliteiten in Revit, zoals worksets, enz.

Via de extra tool “Views for A360” kan je specifieke views publiceren die dan voor uitgenodigde bezoekers via tablet-PC’s of Smartphones te bekijken zijn en via Manage A360 Models kan je het bestand Publiceren op A360 , en daar zijn dan ook nog enkele opties/actions beschikbaar zoals “Relinquish” en “View Versions” e.d..

 

---

PRAKTIJKVOORBEELD

Samenwerken aan Revit-projecten in een LAN, met een lokaal team, kan op verschillende manieren. Eerst en vooral kan gewerkt worden met Linked bestanden: het project kan functioneel opgedeeld worden zodat verschillende personen elk apart aan hun Revit-deel kunnen werken, en het geheel kan via linking samengebracht worden. Dit kan zowel toegepast worden bij grote projecten die opgedeeld worden, maar ook bij de samenwerking tussen architect, ingenieursbureau en aannemer/uitvoerder kan deze Linking-werkmethodiek, met specifieke Collaboration/Manage Tools in Revit, de gepaste methodiek vormen. Aanvullend kan per team ook (met een full Revit) met meerdere personen samengewerkt worden aan één enkel Revit model, via Revit Worksharing. En daar gaat het verder in deze workshop vooral over … 

Voorbeeld:  KUL_Brugge Faculteit_Industriele_Biowetenschappen , door Abscis (architectuur), Provoost (Structure / stabiliteit) en Ingenium (Systems / technieken) waarbij gelinkte files één geheel vormen … maar waarbij de verschillende teams ook via Revit Worksharing samen in dezelfde Revit-modellen werken.  Zie het c3a-wijzer/architect-work-2015-verslag met meer details ivm de Revit-aanpak bij dit project, ook het hoofdstuk met de “praktijkervaring” op het einde van deze infobundel …

Op architect_at_work 2015 werd door C3A een BIM-met-Revit-Wedstrijd georganiseerd. Eén van de winnende projecten was dit project “Faculteit_Industriele_Biowetenschappen_Brugge” , KUL Campus Ter Groene Poorte te Brugge, ingediend door ABSCIS Architecten.  Deze wedstrijd op architect_at_work 2015 was bedoeld om liefhebbers de kans te bieden eens te laten zien wat ze met de meest geavanceerde software aankunnen, maar ook om via voorbeelden uit de praktijk te kunnen evalueren wat ondertussen allemaal mogelijk is met deze software Bij dit ingediende project werd “BIM met Revit” én Revit File Linking tussen de disciplines én Revit Worksharing tenvolle toegepast.  KLIK HIER voor een PDF-versie op A1-formaat van deze inzending.

Zie voor meer info ivm dit BIM-project dit filmpje op vimeo.

---

AANVULLENDE BESCHOUWINGEN

Bij dit voorbeeldproject werd de BIM-coördinatie verzorgd door BIMplan, olv Jan Van Sichem. Dat aanvullend op de typische Revit-faciliteiten ook heel wat extra’s te pas komt, zoals BIM-coördinatie, een BIM Excecution Plan en allerlei BIM-afspraken wordt tijdens deze workshop ook (beknopt) toegelicht door Jan van Sichem :

 

Bij deze BIM-samenwerking tussen verschillende projectpartners is er ook een sterk groeiende drang naar verdere standaardisatie en afspraken ivm allerlei aspecten. Vandaar ook de Revit Standards stichting, waar ook C3A, BIMplan , WITAS en nog heel wat andere partijen specifiek in Vlaanderen hun schouders onder stellen : 

Ondertussen zijn er wereldwijd, maar ook heel specifiek in België en Vlaanderen, allerlei initiatieven aan de gang vanuit diverse invalshoeken om te streven naar verregaande afsprakenstelsels om deze BIM-samenwerking verder te optimaliseren. Uiteraard dat we vanuit C3A daar mee aan de kar duwen én trekken, waar mogelijk … ! 

 

---